Yönerge
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ
ARAŞTIRMA ve GELİŞTİRME STRATEJİLERİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu yönergenin amacı; Çukurova Üniversitesinin araştırma ekosisteminin etkinlik ve verimliliğinin artırılması ve koordinasyon içinde yürütülmesine yönelik politikaların belirlenmesi ve uygulanması amacıyla oluşturulan Çukurova Üniversitesi Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğünün (ARGES) yapısı, yönetimi, çalışma şekli, görevleri, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu yönerge, Çukurova Üniversitesi Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğünün (ARGES) yapısına, çalışma şekline ve koordinatörlüğün görev ve faaliyet alanlarına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu yönerge, 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun 12 nci maddesi ile 14 üncü maddesinin b/2 bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu yönergede adı geçen;
a) Araştırma Altyapısı: Araştırmaların yürütüldüğü laboratuvarlar ve araştırma merkezleri ile bu alanlarda araştırma yapan insan kaynağı ve diğer araştırma olanaklarını,
b) Araştırma Ekosistemi: Bir üniversite veya araştırma kurumu içindeki araştırma, geliştirme ve inovasyon faaliyetlerinin bütününü,
c) Araştırma Geliştirme (Ar-Ge): Kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yazılım dahil yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları,
ç) Araştırma Stratejileri Kurulu: Üniversitenin araştırma stratejileri konusunda öneriler geliştiren kurulu,
d) Araştırma Uygulama Merkezleri: Çukurova Üniversitesinde Ar-Ge ve yenilikçilik hedefleri ile kurulmuş merkezleri ve laboratuvarları,
e) ARGES: Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğünü,
f) BAP: Çukurova Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimini,
g) BARGEK: Birim Araştırma ve Geliştirme Kurullarını,
ğ) ÇÜFSMH: Çukurova Üniversitesi Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları, teknoloji transferi ve bilginin ticarileştirilmesi yönergesini,
h) FMDK: Çukurova Üniversitesi Fikri ve Sınai Mülkiyet Değerlendirme Kurulunu,
ı) İnovasyon: İşletme içi uygulamalarda, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş bir ürün (mal veya hizmet) veya süreç, yeni bir pazarlama yöntemi ya da yeni bir organizasyonla ilgili yöntemin gerçekleştirilmesini,
i) Koordinatör: Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörünü,
j) Rektör: Çukurova Üniversitesi Rektörünü,
k) Rektör Yardımcısı: Çukurova Üniversitesi Araştırmadan Sorumlu Rektör Yardımcısını,
l) Senato: Çukurova Üniversitesi Senatosunu,
m) Teknokent: Çukurova Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici AŞ.’yi,
n) Üniversite: Çukurova Üniversitesini,
o) Yönetim Kurulu: Çukurova Üniversitesi Yönetim Kurulunu.
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Çukurova Üniversitesi Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğü
Görevleri ve Faaliyet Alanları
MADDE 5- (1) Çukurova Üniversitesi Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğünün görevleri;
a. Üniversitenin kısa, orta ve uzun vadeli araştırma stratejilerini oluşturmak ve bu stratejilere yönelik araştırma politikaları önermek,
b. Üniversitenin araştırma ekosistemini bilimsel ve teknolojik rekabette üst sıralara taşımak için faaliyetler yürütmek,
c. Öncelikli alanlara uygun Ar-Ge ve inovasyon politikalarını oluşturmak.
ç. Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinde, araştırma ekosistemi bileşenlerinin belirlenen hedeflere yönelik koordinasyonunu sağlamak.
e. Araştırma ekosisteminin güçlenmesi için, süreçte ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda BAP ve BAPKOM ile koordinasyon halinde yeni destek mekanizmaları oluşturmak.
g. Araştırmacıların karşılaştığı sorunlara etkin çözümler sunmak ve araştırma yetkinliklerini artırmaya yönelik faaliyetler yapmak.
ğ. Üniversiteyi lider araştırmacılar için bir çekim merkezi haline getirmek için çalışmalar yapmak ve öncelikli araştırma alanlarında araştırma ekipleri oluşturulmasını teşvik etmek.
h. Öncelikli araştırma alanlarına yönelik mükemmeliyet merkezlerinin oluşturulmasına ve geliştirilmesine yönelik stratejileri belirlemek.
ı. Başarılı akademisyenlerin araştırma odaklı ulusal ve uluslararası ödüllere başvurmalarını teşvik etmek ve bu süreçlere ilişkin yönlendirmelerde ve önerilerde bulunmak.
i. Ulusal ve uluslararası fon kaynaklarının etkin kullanımına yönelik çalışmalar yapmak.
j. Ulusal ve uluslararası iş birlikli Ar-Ge ve inovasyon ortaklıklarının kurulmasına öncülük etmek, uluslararası araştırma ağlarına ve altyapılarına kurumsal olarak dahil olmak için yönlendirmeler yapmak, lider araştırmacı planlaması yapmak ve yetiştirilmesine olanak sağlamak.
k. Uluslararası lider üniversitelerle araştırma ve eğitim alanlarında iş birliği yapılmasına destek vermek.
l. Nitelikli yayın, fikri ve sınai mülkiyet çıktıları ile kurum dışı ulusal ve uluslararası projelerin sayısını artırmaya yönelik stratejiler belirlemek.
m. Ar-Ge faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan akademik çıktı, patent, faydalı model ve ticarileşme gibi süreçlerin takibini ve değerlendirmesini ÇÜFSMH kapsamında faaliyet yürüterek sağlamak.
n. Çukurova Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici AŞ.-Teknokent ile Çukurova Üniversitesi arasında koordinasyonu sağlamak ve ortak çalışmalar gerçekleştirmek için zemin oluşturmak.
o. Üniversitemizdeki birimlerin araştırma performanslarını takip etmek, güçlü ve zayıf yanlarını belirlemek. Birimlerin Üniversitenin hedefleri doğrultusunda etkin ve verimli çalışmasını sağlayacak stratejiler geliştirmek.
ö. Birimlerin araştırma stratejisi kapsamında hedeflerini gerçekleştirebilmesi için gerekli akademik personel ve araştırma altyapısı ihtiyacını birimlerin bilimsel performansı doğrultusunda belirleme çalışmaları yapmak.
p. Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin sorunların tespiti ve bu sorunların çözümü için ilgili idari ve akademik birimlerle koordinasyon sağlamak.
s. Üniversitenin yayın, araştırma vb. konularındaki performans değerlendirme süreçlerine katkı sunmak, önerilerde bulunmak ve süreçleri takip etmek. Ayrıca Üniversitemiz öğrencilerinin eğitim öğretim süreçlerinde Ar-Ge ve yenilikçilik kültürü kazanmalarına katkı sağlamak.
ş. Yükseköğretim Kalite Kurulu Değerlendirme Ölçütlerinde Araştırma ve Geliştirme başlığı altında belirtilen faaliyetlerde Kalite Koordinatörlüğüne katkı sağlamak.
u. Stratejik Planı Amaç/Hedeflerine yönelik faaliyetlerin yürütülmesine ve raporlandırılmasına katkı sağlamak.
ü. Rektörün gerekli gördüğü durumlarda Üniversite Yönetim Kuruluna ve Üniversite Senatosuna görev alanıyla ilgili konularda bilgi vermek, gerektiğinde bu konularla ilgili raporlar hazırlamak.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çukurova Üniversitesi Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğünün Oluşumu, Yapısı ve İşleyişi
MADDE 6- (1) Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğü; koordinatör, iki koordinatör yardımcısı ve Rektörlük tarafından görevlendirilen idari ve akademik personelden oluşur. Koordinatör, Rektör tarafından Üniversitenin kadrolu öğretim üyeleri arasından üç yıllığına atanır. Koordinatör, Koordinatör Yardımcılarını Üniversitenin kadrolu akademik personeli arasından görevlendirilmek üzere Rektörün onayına sunar. Koordinatörün görev süresi sona erdiğinde yardımcılarının görevi de sona erer. Görev süresi biten Koordinatör aynı usulle yeniden görevlendirilebilir. Rektör, gerekli görmesi halinde görev süresi dolmadan Koordinatör ve Koordinatör Yardımcılarını görevden alabilir.
(2) ARGES koordinatörü, faaliyetlerin düzenli bir şekilde yürütülmesinde Rektör ve Rektör yardımcısına karşı birinci derecede sorumludur.
(3) Koordinatörlük, bu yönerge ile tanımlanan görev ve faaliyetleri yerine getirmek için üç ayrı birimden oluşur. Bu birimler ve görevleri;
a) Proje Geliştirme ve Koordinasyon Birimi: Araştırmacılara yönelik ulusal ve uluslararası dış kaynaklı proje destek imkanlarının tanıtılması, bilgilendirme faaliyetleri ile projenin fikir aşamasından sözleşme aşamasına kadar olan tüm süreçlerde destek ve danışmanlık hizmetleri sunar. Bu hizmetler; proje fikrine uygun fon kaynaklarının önerilmesi, proje başvuru dosyalarının kontrol edilmesi ve proje metninin gözden geçirilmesi gibi konuları kapsar.
b) Fikri Haklar ve Mülkiyet Birimi: Üniversite bünyesinde veya üniversite öğretim elemanları, öğrencileri ve idari personeli tarafından yürütülen akademik çalışmalar, projeler ve araştırmalar sonucunda ortaya çıkan fikrî ve sınai mülkiyet unsurlarının korunmasına yönelik faaliyetlerde bulunur. Patent, faydalı model, tasarım ve marka tesciline ilişkin yurt içi ve yurt dışı araştırmalar yapar; başvuru süreçlerini yönetir ve takip eder. Ayrıca üniversitede geliştirilen buluş, tasarım, yazılım ve diğer teknolojik çıktıların fikrî ve sınai mülkiyet açısından değerlendirilmesine yardımcı olur; tescil süreçlerinin yürütülmesine destek verir; kamu ve özel sektör kuruluşlarına transferine ilişkin rehberlik sağlayarak ticarileşme aşamalarına katkıda bulunur. FMDK toplantılarının organizasyonuna destek olur ve alınan kararların ÇÜFSMH yönergesi çerçevesinde takibini yapar.
c) Araştırma Performansı İzleme, Değerlendirme ve Veri Yönetimi Birimi: Araştırma ekosistemini üst seviyelere taşımak amacıyla, ulusal ve uluslararası üniversite sıralama kuruluşlarına veri sağlar. Sıralama sonuçlarına göre geliştirilecek politikaların belirlenmesine yönelik rapor hazırlayarak, veri takibini ve değerlendirmesini yapar. Ayrıca, üniversite araştırmacılarının bireysel ve kurumsal başvurular yapabileceği TÜBA, TÜBİTAK, TÜSEB ve YÖK gibi kurumların çeşitli alt kategorilere ayrılan ödül programlarına yönelik olarak, araştırmacıların ve projelerin başvuru süreçlerine destek sağlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Araştırma Stratejileri Kurulu ile Birim Araştırma ve Geliştirme Kurullarının Oluşumu, Yapısı ve İşleyişi
MADDE 7- (1) Araştırma Stratejileri Kurulu; üniversite bünyesindeki Ar-Ge faaliyetlerine yönelik stratejiler geliştirmek ve Ar-Ge performansının iyileştirilmesi amacıyla birimlerin faaliyetlerini değerlendirerek bu doğrultuda öneriler sunmakla görevlidir.
(2) Araştırma Stratejileri Kurulu; Araştırmadan Sorumlu Rektör Yardımcısı, ARGES Koordinatörü, BAP Koordinatörü, Kalite Koordinatörü, Çukurova Teknokent AŞ Temsilcisi ve üniversite içinden veya dışından Rektör tarafından uygun görülen dört kişi olmak üzere toplam dokuz kişiden oluşur. Rektör yardımcısı, Araştırma Stratejileri Kurulunun doğal üyesi ve başkanıdır. Araştırma Stratejileri Kurulu, Başkanın çağrısı ile yılda en az iki kez olacak şekilde önceden belirlenen gün, saat ve yerde toplanır.
(3) Gerekli görülmesi durumunda Araştırma Stratejileri Kurulu toplantılarına üniversite içinden/dışından kişi(ler) davet edilebilir.
(4) Araştırma Stratejileri Kurulunun görevlerini yapabilmesi için ARGES’in koordinasyonunda üniversitenin her biriminde (Fakülte, Enstitü, Yüksekokul, Meslek Yüksekokulu, Konservatuvar, Araştırma uygulama merkezleri) Birim Araştırma ve Geliştirme Kurulları (BARGEK) oluşturulur.
Fakülteler ve Meslek Yüksekokulları için BARGEK, araştırmadan sorumlu Dekan/Müdür Yardımcıları başkanlığında her bölüm ya da programın temsil eden üyelerden oluşur. Birim Araştırma ve Geliştirme Kurulları ARGES Koordinatörüne ve Araştırma Stratejileri Kuruluna, bu yönerge ile tanımlanan görev ve faaliyetleri yürütmekte destek olur. BARGEK ayrıca birimlerindeki Ar-Ge/inovasyon faaliyetleri ile ilgili kararlar alıp bu eylemleri daha ileriye taşımak için çalışmalar yapar. Kurul, çalışma sonuçlarını altı ayda bir ARGES Koordinatörlüğüne sunar. ARGES Koordinatörlüğü, Birim Araştırma ve Geliştirme Kurul Başkanları ile yılda en az bir kez toplanır. Bu toplantılara, ARGES Koordinatörü başkanlık eder. Toplantılarda tavsiye kararları alınır ve raporlanıp rektörlüğe sunulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Koordinatör ve Koordinatör Yardımcılarının Görevleri
MADDE 8- (1) Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğü Koordinatörünün görevleri şunlardır;
a. Araştırma Stratejileri Kuruluna, Rektör Yardımcısının olmadığı durumlarda başkanlık etmek,
b. Üniversite bünyesinde faaliyet gösteren araştırma ve uygulama merkezleri, koordinatörlükler, birimler ve komisyonlar ile iş birliği yaparak birim çalışmalarının düzenli olarak yürütülmesini sağlamak,
c. ARGES faaliyet alanları ile ilgili hususları yürütmek ve bu konularla ilgili karar almak,
ç. Üniversite Yönetim Kurulu ve Üniversite Senatosunda görev alanıyla ilgili konularda bilgi vermek ve gerektiğinde bu konularda öneriler, yönergeler ve yönetmelikler hazırlamak,
d. Koordinatörlüğün görevlerini yürütürken ihtiyaç duyulan birim ve komisyonları kurmak ve bunları koordine etmek,
e. Birimlerin araştırma performanslarını ölçmek, güçlü ve zayıf yanlarını ortaya koymak,
f. Araştırma, Geliştirme ve iş birliği konularında alınan kararları, yapılan iyileştirmeleri ve bu konuda oluşacak dokümanları kayıt altına almak.
MADDE 9- (1) Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğü Koordinatör Yardımcılarının görevleri şunlardır;
a. Rektörlüğe sunulacak raporların hazırlanmasında etkin görev almak,
b. Koordinatörlük tarafından yürütülen faaliyetlerin (toplantı, seminer ve eğitimler) planlanmasında Koordinatöre yardımcı olmak,
c. Koordinatörün görevde olmadığı zamanlarda ARGES Koordinatörüne vekâlet etmek,
ç. Koordinatörün vereceği görev ile ilgili diğer tüm işleri yapmak.
ALTINCI BÖLÜM
Sekreterya ve Özel Kalem Hizmetleri Faaliyetleri
ARGES Koordinatörlüğü Sekreteryası
MADDE 10- (1) Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğü sekretaryasının görevleri şunlardır;
a. Koordinatörlüğün talep ettiği aramaları gerçekleştirmek,
b. Etkinlik organizasyonlarında ilgili birimlere destek vermek,
c. Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS) süreçlerini takip etmek,
ç. Toplantı salonlarının rezervasyonlarını takip etmek,
d. Birimlerin personelinin özlük işlerini takip etmek,
e. Ayniyat ve taşınır işlerini takip etmek,
f. Billboard reklamları ve etkinlik afişlerinin tasarım ve asılma süreçlerini kontrol etmek,
g. Araştırma Stratejileri Kurulu tarafından düzenlenen organizasyonlarda iletişim noktası görevini görmek,
ğ. Birimin üniversite içi haberleşme ve koordinasyonuna destek vermek,
h. Birimin sorumluluk alanlarında BARGEK'lerle uyum içinde çalışmak,
ı. Birimlerin elde ettiği verileri (katılımcı dokümanları, etkinlik tutanakları vb.) ilgili yönetmelikler ve kalite standartları gereği arşivlemek.
YEDİNCİ BÖLÜM
Diğer Hususlar
MADDE 11- (1) Çukurova Üniversitesi Teknokent AŞ. bünyesinde faaliyet gösteren Çukurova Teknoloji Transfer Ofisi (TTO), üniversite-sanayi iş birliğinin geliştirilmesi, üniversiteye ait fikri mülkiyetin ticarileştirilmesi ve girişimcilik faaliyetlerinin desteklenmesi alanlarında çalışmalar yürütmektedir. ARGES ise, proje destek hizmetleri, fikri ve sınai mülkiyet yönetimi ile araştırma performansı izleme, değerlendirme ve veri yönetimi gibi diğer teknoloji ve bilgi transferi faaliyetlerini gerçekleştirir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Yürürlük ve Yürütme
Yürürlük
MADDE 12- (1) Bu yönerge, Çukurova Üniversitesi Senatosunda kabul edildiği tarihte yürürlüğe girer.
Yürürlükten Kaldırma
MADDE 13- (1) Çukurova üniversitesi senatosunun 28.11.2023 tarih ve 27/01 sayılı kararı ile kabul edilen Çukurova Üniversitesi Araştırma ve Geliştirme Stratejileri Koordinatörlüğü Yönergesi yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürütme
Madde 14- (1) Bu Yönerge hükümlerini Çukurova Üniversitesi Rektörü yürütür.
Yönergenin Kabul Edildiği Senatonun
Tarihi Sayısı
28.11.2023 27/01
Yönergede Değişiklik Yapılan Senatonun
Tarihi Sayısı
09.12.2025 19/04
